Wayback Machine ile Web Site Geçmişini Görüntüleme

Wayback Machine, kar amacı gütmeyen bir kuruluş olan Internet Archive tarafından geliştirilen özel bir projedir. Proje ile daha önce silinen tüm web sayfalarının geçmişini görüntüleyebilirsiniz. Söz konusu proje bugüne kadar dijital dünyada milyarlarca web sayfasına, 20 milyondan fazla kitaba ve metne güç veriyor. 

Wayback Machine Projesi Neleri İçeriyor?

Wayback Machine Projesi bugün dijital varlıklarıyla benzersiz bir hizmet sunuyor. Önerilen hizmet, kâr amacı gütmeyen bir dijital ortamda isteyen herkese açıktır ve isteyen herkes bu projeye katkıda bulunabilir. Peki, projenin bir parçası olarak ne saklanıyor ve ne içeriyor:

• Yaklaşık 330 milyar web sitesi,
• 4.5 milyona yakın ses kaydı ve 180.000 canlı konser kaydı,
• Milyona yakın video kaydı ve 1,6 milyon TV haber bülteni,
• Neredeyse 3 milyon görüntü,
• 200.000’den fazla yazılım,
• 20 milyondan fazla kitap ve metin,

Wayback Machine Kimlere Açık? Nasıl Kayıt Yaptırabiliriz?

Wayback Machine; Dijital biçimde milyarlarca belgeyi içerir ve hem yeni medya malzemesi hem de geleneksel medya eseridir (kitaplar, metinler, TV şovları, ses kayıtları, ses kayıtları vb.). Dileyen; Araştırmacılar, tarihçiler, bilim adamları, engelliler ve ihtiyacı olan herkes ücretsiz sistemden yararlanabilir.

Wayback Machine‘i kullanmak için bir web adresi aracılığıyla bir üyelik oluşturmanız yeterlidir. Üyelik sırasında veya sonrasında herhangi bir ücret ödemezsiniz. Ancak dilerseniz projelere katılabilir, bağış yapabilirsiniz. Üyelerin ve site ziyaretçilerinin IP adresleri ve kişisel bilgileri kesinlikle başka bir amaçla kullanılmamaktadır. Bu durum gizlilik politikasına uygun olarak taahhüt edilmektedir. 

Web Sitesi Geçmişini Nasıl Görebilirim?

20 yıl hatta daha geriye gidebilir ve geçmişte yayınlanmış web sitelerinin sayfalarını görebilirsiniz. Alınan kayıtları ay, gün veya yıla göre de görüntüleyebilirsiniz. Web sitesinin kapalı olması veya ilgilendiğiniz sitenin kapalı olması danışmanlık yapmanıza engel değildir.

• Wayback Machine web bölümüne tıklayın
• Açılan sayfada URL’yi girmeniz için özel bir kutu açılacaktır,
• Aramak istediğiniz web sitesinin URL uzantısını girin ve ara butonuna basın,
• İlgili web sitesinin tüm arşivini göreceksiniz,
• Takvimde istediğiniz tarih aralığını seçin,
• Bu, aradığınız web sitesinin arşividir.

Wayback Machine web barındırma bölümü milyonlarca kişiye hizmet vermektedir. Dünyanın en iyi 300 web sitesi arasında yer alan Wayback Machine’in bir kopyası

45 Petabyte yer kaplıyor. 

Yalnızca Web Değil TV Programları Da Arşivleniyor

Sadece web siteleri değil, TV şovları da barındırılmaktadır. 2000 yılının sonlarında kaydedilen televizyon arşivleri, Amerika Birleşik Devletleri’nde yayınlanan haber programlarını içerir. Söz konusu hizmet ile kişiler televizyonda yayınlanan bilgilere tekrar erişim sağlayabilmektedir.

 Çok Güçlü Bir Kitap ve Metin Arşivine Sahiptir.

Sistem üzerinden ses, video ve web sayfalarının yanı sıra kitap ve metin arşivlerine de ulaşılabilmektedir. 2005 yılında kitap projeye dahil edildi. Bugün 20 milyonun üzerinde kitap ve metin dijital ortamda bulunuyor. Proje için dünyanın 28 noktasında günde bin kitap taranıyor. Arşivler 1923 yılına kadar uzanıyor.

 Wayback Machine Projesine Destek Olabilir Miyim

Wayback Machine projesini destekleyebilir. Bunu bir bağış yoluyla yapabilir veya çabalarınızı gönüllü bir projeyle destekleyebilirsiniz. Dilerseniz belgelerinizi (video, ses, taranmış basılı belgeler vb.) upload fonksiyonu ile depolamak üzere web siteme yükleyebilirsiniz. Yüklenen materyalin arşivde tutulup tutulmayacağına İnternet Arşivleri Konseyi’nin incelemesinden sonra karar verilir. 

İnternet Arşivi ile Geçmişi Görme

Bu web sitesi ile yıl/ay/gün/saat seçerek seçmiş olduğunuz web sitesinin güncel durumunu görüntüleyebilirsiniz. Bu şekilde ilk NASA web sitesini ve ilk Apple web sitesini görmek mümkün. Ayrıca geçmişten günümüze gelişimi takip edebilirsiniz.

Kullanımı oldukça kolay olan siteye web.archive.org adresinden ulaşabilirsiniz. Buraya girdikten sonra siteye eksiksiz girmeniz yeterli olacaktır.

Platformda ayrıca iOS ve Android uygulamaları bulunmaktadır. Uygulama marketlerinden indirebilirsiniz. 

Web Sitelerinin Eski Hali Nasıl Ziyaret Edilir?

• İlk olarak, https://web.archive.org/ linke tıklayarak Wayback Machine web sitesini ziyaret edin.
• Açılan web sitesi kutusuna eski sürümünü görüntülemek istediğiniz web sitesinin adresini girin.
• Örneğin, “kile.net” (ne isterseniz) yazın ve klavyenizden enter’a basın.
• Bu sitenin kayıtlı olduğu tarihi göreceksiniz. Birini tıklayın ve bir tarih seçin.

Bu kadar. Web sitesinin geçmişine kolayca erişebilirsiniz. Ayrıca yukarıda linkini verdiğimiz Wayback Machine adlı site sadece web sayfalarını barındırmıyor. Wayback Machine’in video, kitap, yazılım ve müzik arşivlerine de erişebilirsiniz. Bunu yapmak için doğrudan “Archive.org” web sitesine gitmelisiniz. Ayrıca, yukarıdaki açıklama ile bunu yapamıyorsanız, doğrudan aşağıda web sitelerinin geçmişine nasıl erişileceğini gösterdik. Öncelikle yukarıdaki veya alttaki Wayback Machine bağlantısına erişebilir ve ardından aşağıdaki görselde gördüğünüz gibi işlemleri gerçekleştirebilirsiniz.